Globalny podatek minimalny po pierwszym czytaniu w Sejmie

W dniu 10 października 2024 r. odbyło się w Sejmie pierwsze czytanie projektu ustawy o opodatkowaniu wyrównawczym jednostek składowych grup międzynarodowych i krajowych. Ustawa ta wdraża do krajowego porządku prawnego zapisy dyrektywy Rady (UE) 2022/2523 z dnia 15 grudnia 2022 r. w sprawie zapewnienia globalnego minimalnego poziomu opodatkowania międzynarodowych grup przedsiębiorstw oraz dużych grup krajowych w Unii. Z uwagi na to, że jesteśmy już po sprawozdaniu Podkomisji stałej do monitorowania systemu podatkowego, poniżej przypominamy podstawowe informacje dotyczące tzw. globalnego podatku minimalnego.

Główne założenia podatku

Główne założenie globalnego podatku minimalnego sprowadza się do stwierdzenia, że grupy kapitałowe powinny płacić podatki dochodowe na efektywnym poziomie w wysokości co najmniej 15%. Jeśli w danym kraju jeden z podmiotów wchodzących w skład grupy będzie opodatkowany według efektywnej stawki podatkowej poniżej 15%, zgodnie z planami będzie on musiał zapłacić podatek wyrównawczy. Ustawodawca wskazuje, że efektywną stawkę podatkową otrzymujemy dzieląc sumę skorygowanych podatków kwalifikowanych jednostek składowych zlokalizowanych w danej jurysdykcji przez jurysdykcyjny kwalifikowany dochód netto, a następnie mnożąc tak otrzymany wynik przez 100%.

W dłuższej perspektywie omawiane narzędzie ma doprowadzić do jednakowego, minimalnego opodatkowania działalności gospodarczej na całym świecie. Pośrednio natomiast globalny podatek minimalny ma walczyć z agresywną optymalizacją podatkową oraz pogłębianiem różnic pomiędzy krajami rozwiniętymi i rozwijającymi się.

Na globalny podatek minimalny składają się trzy mechanizmy:

• globalny podatek wyrównawczy;
• krajowy podatek wyrównawczy;
• podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków.

Kogo obejmie globalny podatek minimalny?

Co do zasady nowa danina obejmie jednostki wchodzące w skład grup kapitałowych (międzynarodowych lub polskich), które za co najmniej 2 z 4 ostatnich lat podatkowych osiągnęły roczny przychód grupy kapitałowej wykazany w skonsolidowanym sprawozdaniu na poziomie minimum 750 mln euro. Przepisy precyzują, jak liczyć ten próg dla różnych rodzajów grup.

Ustawa przewiduje szereg wyłączeń, wśród których znalazły się między innymi:

• jednostki rządowe;
• organizacje międzynarodowe i organizacje non-profit;
• fundusze emerytalne oraz fundusze inwestycyjne będące jednostkami dominującymi najwyższego szczebla;
• podmioty inwestujące w nieruchomości będące jednostkami dominującymi najwyższego szczebla;
• jednostki posiadane przez ww. podmioty pod warunkami określonymi w ustawie.

W dużym skrócie można powiedzieć, że:

• globalny podatek wyrównawczy w swojej konstrukcji ma przypominać sposób opodatkowania zagranicznych jednostek kontrolowanych i ma być nakładany przede wszystkim na jednostkę dominującą najwyższego szczebla grupy międzynarodowej zlokalizowanej na terytorium RP;
• krajowy podatek wyrównawczy ma umożliwiać egzekwowanie minimalnej kwoty daniny publicznej od nisko opodatkowanych podmiotów wchodzących w skład grupy kapitałowej w miejscu ich położenia, niezależnie do siedziby jednostki dominującej;
• podatek od niedostatecznie opodatkowanych zysków ma znaleźć zastosowanie w sytuacji, gdy dany podmiot ma siedzibę w jurysdykcji, gdzie obowiązuje podatek, a jednostka dominująca ma siedzibę w jurysdykcji, która nie wprowadziła omawianych regulacji.

Obowiązki nakładane na przedsiębiorców

O tym, który z trzech mechanizmów opodatkowania znajdzie zastosowanie do polskiego przedsiębiorstwa, decyduje struktura grupy kapitałowej. 

Polskie spółki wchodzące w skład grup kapitałowych w związku z nowymi przepisami będą musiały przede wszystkim:

• przygotować się do wyliczania efektywnej stawki podatku, a następnie stosować te wyliczenia w praktyce;
• ustalić wewnątrz grupy kapitałowej konieczność zapłaty podatku przez poszczególne podmioty wchodzące w jej skład;
• sporządzić odpowiednie deklaracje podatkowe oraz zapłacić należy podatek.

Oznacza to, że grupy kapitałowe powinny niezwłocznie przystąpić do przeglądu i poprawy swoich narzędzi komunikacyjnych. Konieczne może okazać się dostosowanie systemów informatycznych do nowych regulacji oraz większa kontrola nad sprawozdawczością finansową wszystkich członków grupy.

Przyszłość projektu

Rząd zapowiedział, że nowa regulacja ma obowiązywać już od stycznia 2025 roku. Raczej nie uda się jej odłożyć w czasie, ponieważ jest to inicjatywa międzynarodowa i europejska. Ministerstwo Rozwoju i Technologii zapowiedziało już, że rozważa wprowadzenie tzw. grantu gotówkowego. Rozwiązanie to ma utrzymać atrakcyjne warunki inwestowania w Polsce poprzez zastąpienie ulg podatkowych zwrotami gotówkowymi. Dzięki temu firmy nie musiałyby uwzględniać ulgi w efektywnym poziomie opodatkowania, ale da facto dalej by ją otrzymywały, ale w innej postaci. Czas pokaże, czy takie rozwiązanie faktycznie zostanie wprowadzone.

Podsumowanie i asysta

Dzięki wiedzy i doświadczeniu będziemy w stanie pomóc Państwu we wszelkich nieprzewidzianych komplikacjach związanych z bieżącym funkcjonowaniem Państwa firmy, w tym związanych z podatkami.

Oferujemy Państwu kompleksową pomoc w zakresie podatków i możemy zrealizować:

• Przeglądy podatkowe
• Planowanie podatkowe dla inwestorów wchodzących na rynek
• Wnioski o opinie lub interpretacje w zakresie kluczowych aspektów podatkowych planowanych transakcji
• Wsparcie w restrukturyzacji i reorganizacji, mające na celu uzyskanie optymalnych dla klienta rozwiązań podatkowo-prawnych
• Pełna dokumentacja cen transferowych obejmująca analizę prawną oraz dokumentację lokalną i grupową
• Analiza modeli zatrudnienia stosowanych przez klientów oraz opracowanie i wdrożenie rozwiązań mających na celu optymalizację kosztów zatrudnienia i wynagrodzenia a także pozapłacowych świadczeń pracowniczych
• Doradztwo w zakresie innych optymalizacji podatkowych takich jak IP BOX oraz ulgi technologiczne dla klientów komercjalizujących własność intelektualną
• Interpretacje podatkowe i wiążące informacje stawkowe w zakresie podatku VAT
• Świadczenie usług podatkowych przy sprzedaży nieruchomości komercyjnych (podatki dochodowe, VAT i PCC)
• Zakładanie fundacji rodzinnych i kompleksowe doradztwo w kwestiach przygotowania kolejnego pokolenia do przejęcia biznesu
• Reprezentacja klientów w sporach z organami podatkowymi na każdym etapie (postępowania podatkowe, kontrolne i egzekucyjne, administracyjne postępowania sądowe)

 

Zachęcamy do dośledzenia naszego profilu na LinkedIn, gdzie regularnie publikujemy najważniejsze alerty prawne.

W związku z dynamicznie zmieniającym się otoczeniem prawnym i przepisami zachęcamy Państwa także  do śledzenia naszych wpisów i publikacji, w szczególności tych odnoszących się do bieżącego funkcjonowania przedsiębiorców.